merdiven

Yazıların anlamı üzerine sohbet etmek isterdim. Ne için yazıyorsun?

Uyku problemlerin oluşmaya başladı yazmazken. Bunlar da onu tedavi etmek için. Asıl meselem bu. Yazmadan duruyorum ama uykum gelmiyor. [Bu yazı iki ay önceden, artık uyku problemim yok.]

Daha geniş bir anlamı yok mu? Sanat yapmak, dünyaya yön vermek, çağına tanıklık etmek falan?

Yok. Bu geniş anlamların uydurma anlamlar olduğuna kanaat ettim zaten. İnsanlar keyfime göre takılıyorum veya hoşuma gittiği için yapıyorum demek yerine sanat yapıyorum diyor. Çünkü toplumsal olarak neyin hoşumuza gitmesi gerektiği, neyi sevmemiz gerektiği, hayatımızı nasıl yaşamız gerektiği, neyi beğenmemiz gerektiği bize söyleniyor. Yazı yazmak bunların arasında değil, çoğu insanın sıkıldığı bir faaliyet. Şimdi kalkıp, hoşuma gittiği için yazıyorum dersen insanlar anlamıyor. Onun için oraya anlamsız ama büyük bir takım laflar, sebepler serpiştirmen gerek.

Hep mi böyle? Yani yazdıklarının hepsi? Bütün yazıların da sevildiği için yazıldığını düşünmüyorsundur herhalde.

Hayır. Teknik yazarlık yapıyorum mesela, oradaki yazıların hoşuma gitmesi diye bir kriter yok. Belli bir hedefle, belli bir kitleye seslenmek için, bir şeyler satmak için, bir şeylere ikna etmek için yazılan yazılar da var. İnsanlar ödev yazıyor, tez yazıyor, bunların da hoşa gittiği için yazıldığını düşünmüyorum. Benim söylediğim daha çok bu yazılar için geçerli. Bunları neden yazıyorsun? sorusunun cevabı, hoşuma gittiği için.

İnsanların çoğunun acayip bulacağı bir sebep olsa gerek.

Kendime de tuhaf geliyor. Geçenlerde bir teknik yazarlık dersi seyrettim. Eski bir ders. Yazının amacı, hitap ettiği kitlenin en güçlü bireyinin gözünden insanlara bir şey anlatmaktır mealinde bir şeyler söyledi. Zaten amaçlı yazının birinci kriteri kim için yazıyorum? sorusuna cevap vermektir. Ödev olarak yazıyorsan okuyacak insanın istediği şekilde, gazete sütunu yazıyorsan editörün, sahibinin istediği şekilde yazman gerekir, onlar da bu yazıyı parayı verenin söylemek istediği şeyleri söyletmek için yazdırıyorlardır. Reklam metni yazıyorsan bir hedef kitlen ve satman gereken ürün vardır. Kitap yazıyorsan bunu okuyacak okurun ve onların beğeneceği bir hikaye vardır.

Buradaki yazılar kim için yazılıyor?

Kimse için yazılmıyor. Kendim için yazılıyor. Mektuplar hem zamansız, hem kendime. Düşüncelerimi toplamak, ben bu konuda acaba ne düşünüyorum demek için.

Yayınlıyorsun? Kendin için yazıyorsan neden yayınlıyorsun?

Hepimiz biriz diye değil. Okuyan başkaları olduğunda yazıların bir şekil alması gerekiyor. Bir cümlesi, noktası, insicamı olması bekleniyor. Sadece kendim için yazdığım yazılar da var ama onlarda hemen hiç bir kural yok. Bu gibi yazıların bir süre sonra kendim için de anlaşılmaz olduğunu farkettim. Buraya yazmaktaki amacım, yazıların daha görünür olması ve benim de en azından bir şeyler söylemeye çalışır gibi yapacak kadar cümle kurmaya sevketmesi. Tamamen kendi kendine konuştuğumda gramer veya vokabülerim olmuyor. Doğrudan aklımın dibinden gelen sesleri terennüm ediyorum.