demzen 84

Şiirleri ve hikayeleri yapay zekanın yazdığı ve ameleliği insanın yaptığı bir gelecek tasavvur etmemiştik. Gerçi şiir ve resmi zaten insanlığın geneli yapmıyordu. Onlar -- veya biz tüketiciyiz. Robotlar da biz tüketelim diye daha çok şiir, hikaye, resim ve film üretebilir.

Şiir yazmak kolay, iyi şiir yazmak zor. Hikaye yazmak da kolay. İyi hikaye yazmak zor. Hikayeyi ne iyi yapar? diye soracak değilim, yerim dar ama robotların iyi hikaye yazmak için bizden daha avantajlı olduklarını sanmıyorum. İnsan olmayı sadece kitabi olarak biliyorlar.

Umberto Eco'nun Kraliçe Loana'nın Gizemli Alevi diye bir romanı var. Kişisel hafızasını kaybeden ana kitabi hafızası yerinde bir adamın hikayesini anlatıyor. Robotların da yapabileceği en iyi şey bu, kitaplardan bize başka kitaplar üretmek. İnsan olmak değil. İnsan gibi yazmak da değil ama taklit etmek. İyi taklit edebilir, bir insanın taklit edemeyeceği kadar iyi taklit edebilir ama neticede en fazla taklit edebilir. İyi hikaye dediğimiz çünkü değişip duran, zamanın ruhuyla da yoğrulmayı ve bunun için de hissiyat sahibi olmayı gerektirir. Bir defa yazıldığında robot onun hammaliyesini kolaylaştırabilir ama hikayeyi hikaye yapan unsurlardan biri insan tarafından yazılması. Okur da yazarın ne hissettiğini anlamaya çalışıyor çünkü. Ortada kelime oyunundan başka bir mevzu yoksa, o hikayeye de o gözle bakıyoruz.

Bu sebeple robotların bizi işlevsiz bırakacağına inanmıyorum. Korktuğum şey aradığımız anlamın giderek bütün bu cüruf içinde daha zor bulunur hale gelmesi. Bilgiye erişmek için yollar açıldıkça, bu yollardan sahte bilgiye de daha çok sapak açılıyor. Eskiden doğru yolu bulmak onu öğrenmenin zorluğundan naşi kıymetliymiş, şimdi doğru yolu öğrenmek kolay ama onunla beraber milyonlarca yanlış yol da öğreniyoruz. Robotlar da bu yanlış yolların hizmetkarı olacak.

Varoluşunun başından beri insanın en büyük düşmanı insandı. Robotların ortaya çıkışının bunu değiştireceğini sanmam.