beher 44

Tevrat'ın Tekvin kitabının çizgi romanını buldum. Zamanında okumuştum ama böylesi daha kolay geldi hatırlamak için.

Kitabın önemli temalarından birinin kardeş kavgası olduğunu farkettim. Biz bunlardan sadece Habil ve Kabil ile, Hz. Yusuf ve kardeşleri arasındakileri biliyoruz. Hz İshak abisi ile, oğlu Hz. Yakup da abisiyle kavgalıymış mesela.

Diğer dikkatimi çeken Hz. İbrahim'in kişiliğinin bildiğimizden hayli farklı anlatılması. Bizim Hz. İbrahim anlayışımızda üç sahne vardır. Biri putları kırıp, baltayı en büyüğünün boynuna astığı, ikincisi mancınıkla ateşe atıldığı, diğeri de oğlunu kurban etmeye niyetlendiği. Bunlardan ilk ikisine dair bir ifade yok. Abraham devamlı soyunun gökteki yıldızlar, yerdeki kumlar kadar çok olacağı müjdelenen, yabancı bir şehre girerken karısına kardeşim diyerek kendi güvenliğini sağlamaya çalışan ve hatta iki defa krallarla evlendiren biri gibi tasvir ediliyor. Burada anlatılan hikayelerle İslam'ın kıssaları arasında, ayrı insanlardan bahsediyor denecek kadar farklı var. Biz Yahudilerle aynı İbrahim'e inanmıyoruz.

Hilenin muteber bir araç gibi görüldüğü ve neredeyse teşvik edildiği hikayeler anlatılıyor. O zamanın kralları için bile bu ahlaksızlık kabul edilirken, karım olduğunu söylesem güzelliğini kıskandığınız için beni öldürürdünüz diyen bir adam var. Bu bizim herhangi bir peygambere atfedebileceğimiz bir davranış değil. Yakup abisini bir iki yerde kazıklıyor. Lut'un kızları soyları kurumasın diye şarap içirip babalarıyla yatıyor. Varolmaya devam etmek için bütün ahlaki kıstasların bir kenara atılabileceği hikayeler anlatılıyor.

Biz bütün peygamberlere inanırız dediğimizde Yahudi ve Hristiyanlarla aynı şeyi ifade etmiyoruz. Onların kültüründeki Abraham figürü bizimkinden hayli farklı ve biz onlarınkini, onlar bizimkini bilmediği için sanki aynı kişilerden bahsediyormuşuz gibi duruyor. Zamanında dinlerarası diyalog kurmaya çalışanların, Hz. İbrahim'de buluşmak gibi bir iddiası vardı. Siz İbrahim'i nasıl bilirsiniz diye hiç mevzu geçmemiş demek ki.