31 Ekim Sabah Konuşması

🐇 Günaydın sayın tosbağa.

🐢 Günaydın sayın davşan.

🐇 Koşarken kitaplar dinliyormuşsun. Ne dinliyorsun? Bir şey anlıyor musun?

🐢 Anlıyor musun sorusunun cevabı net değil. Dikkatim dağılıyor. Arada bir dinlediğime dikkat ediyorum.

🐇 Ne dinliyorsun?

🐢 Bugünlerde Catalyst diye bir kitap. İkna üzerine. İnsanların hangi durumlarda fikirlerini değiştirdiklerine dair bir kitap. Bugün endowment (sahiplenme) diye bir bölümünü dinledim. İnsanların sahip olduklarına daha fazla değer verdikleriyle ilgili. Sahip oldukları fikirler de aynı şekilde. Fikirlerini değiştirmek istemiyorlar. Buna bir de tutarlılık eklenince insanları yeni bir şeye ikna etmek zorlaşıyor.

🐇 Bunun faydaları var gibi duruyor. Yoksa insan böyle yaratılmazdı, herhalde.

🐢 Tabii ki faydaları var. İnsanın hayatta kalması tutarlı olmasına bağlı. Her yeni fikre açık olunca, risklerini tam değerlendirme imkanımız olmadığı için riske daha açık oluyoruz. Elimizdeki eşyanın, fikirlerin, liderin ne şekilde çalıştığını biliyoruz. Denedik ve gördük. Yeni eşyanın, fikirlerin, liderin ise ne yapacağını, ne olacağını bilmiyoruz.

🐇 Yine politikleşmişsin.

🐢 Kitapta verdiği örnekler de buydu. Brexit ve Trump örnekleri. Bu ikisinin de ortak özelliği geri alma üzerine propaganda yapmaları. Make America Great Again diyor mesela. İnsanlara yeni bir fikir aşılamak için eldekinin zararlı olduğunu gösterebilmeniz lazım ve bunun da en iyi yolu nostalji.

🐇 Türkiye'de de bunu yapmaya çalışıyorlar. Arada bir kabaran 90'lar ne güzeldi muhabbeti bundan olsa gerek.

🐢 Evet, herhalde öyle. Eskiyi satmak daha kolay, denenmiş çünkü. Kemalist nostalji de böyle. Yine de Türkiye'deki muhalefetin şanssızlığı 90'ların gerçekten çok kötü bir dönem olmasından. Yeni nesle eskiyi masallaştırıp anlatabiliyorlar ve bu sadece mitolojik bir anlatıya dönüşüyor. Mitoloji ise sınıfsal bir konu. Türkiye tarihi hemen herkesin bir şekilde ısırıldığı, zarar gördüğü bir tarih olduğu için nostalji de sınıfsal. Osmanlı nostaljisi de böyle, Cumhuriyet de.

🐇 Make Türkiye Great Again işe yaramıyor o sebeple diyorsun.

🐢 İşe yaradığı yerler olabilir, Kemalist mitoloji o işlevini artık daha iyi yerine getiriyor. Bugünkü lideri değiştirmek için işe yaramıyor.

🐇 Erdoğan nostaljiyle gitmez diyorsun?

🐢 Bana çok zor geliyor. İnsanların ellerindeki stabilite çok kuvvetli. Onlara kesin zarardasınız ve düzen değişince kesin kazanacaksınız diyebilmek lazım. Bunu diyebilecek kimse yok.